Τι είναι η μαστογραφία;
Μαστογραφία είναι η ακτινολογική μέθοδος προληπτικού μαστογραφικού ελέγχου. Στην ουσία, προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα των ανατομικών στοιχείων του μαστού, καθώς και των πιθανών ανωμαλιών που ενδέχεται να εμφανιστούν και δεν είναι δυνατό να εντοπιστούν με ψηλάφηση. Πρόκειται για μία εξαιρετικά σημαντική εξέταση, καθώς εγγυάται την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση καρκίνου του μαστού.
Πότε πρέπει μια γυναίκα να κάνει την πρώτη μαστογραφία;
Μία γυναίκα χωρίς επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό πρέπει να ξεκινάει τον μαστογραφικό έλεγχο στα 35-40 έτη. Σύμφωνα με μελέτες οι πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του μαστού, αυξάνονται σημαντικά μετά τα 40 έτη, συνεπώς με τον ετήσιο έλεγχο μπορεί να εντοπιστεί και να αντιμετωπιστεί άμεσα μία ενδεχόμενη κακοήθεια.
Νεαρές γυναίκες 25-30 ετών δεν πρέπει να υποβάλλονται σε διαδικασία μαστογραφίας, καθώς η αυξημένη πυκνότητα των αδένων του μαστού δεν επιτρέπει υψηλής εγκυρότητας διάγνωση. Επίσης, λόγω της ευαισθησίας του μαζικού αδένα σε αυτές τις ηλικίες, καλό είναι να αποφεύγεται η έκθεση στην ακτινοβολία.
Οι γυναίκες με ιστορικό καρκίνου του μαστού στην οικογένεια, ενδέχεται να έχουν προδιάθεση σε παθολογίες όπως φλεγμονές και καλοήθεις ή κακοήθεις όγκοι. Ως εκ τούτου, ενθαρρύνονται να κάνουν τη μαστογραφία αναφοράς (πρώτη μαστογραφία), 10 χρόνια πριν το έτος της ηλικίας που νόσησε το συγγενικό μέλος.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της εξέτασης;
Για την σωστή λειτουργία του μαστογράφου, είναι απαραίτητο να αφαιρεθεί ο ρουχισμός από το πάνω μέρος του σώματος, ενώ παρέχεται μία νοσοκομειακή ρόμπα. Για το λόγο αυτό, προτείνονται ελαφριά και πρακτικά ρούχα.
Κάθε μαστός τοποθετείται μεταξύ δύο ειδικών πλακών που σταδιακά ασκούν πίεση, προκειμένου να γίνει σωστή απεικόνιση του μαστού και να υπάρχει μια ευκρινής μορφή των εσωτερικών ιστών. Συνήθως, απαιτούνται δύο διαφορετικές λήψεις σε δύο προβολές για τον κάθε μαστό, προσφέροντας έτσι υψηλότερη ακρίβεια στο τελικό αποτέλεσμα και διευκολύνοντας τη διάγνωση.
Μερικές γυναίκες ενδέχεται να αισθανθούν ολιγόλεπτη ενόχληση ή πόνο. Το μέγεθος του πόνου είναι διαφορετικό για κάθε γυναίκα και εξαρτάται από τα όρια αντοχής του κάθε οργανισμού, αλλά και την πυκνότητα του αδενικού στοιχείου του μαστού.
Κάθε πότε πρέπει να γίνεται η εξέταση;
Μετά την πρώτη μαστογραφία η εξέταση πρέπει να επαναλαμβάνεται ετησίως σε γυναίκες άνω των 40 ετών με καθαρό ιστορικό.
Προετοιμασία για την εξέταση
Πριν τη μαστογραφία, είναι καλό να έχει ενημερωθεί ο ιατρός σας για τυχόν ενοχλήσεις ή αλλαγές που έχουν παρατηρηθεί στο στήθος, όπως επίσης για χειρουργικές επεμβάσεις ή ορμονολογικές θεραπείες που έχετε υποβληθεί.
Επίσης, η εξέταση πρέπει να προγραμματίζεται μεταξύ της 6ης έως 10ης ημέρας του κύκλου της γυναίκας προκειμένου να μην υπάρχει πρήξιμο των αδενικών ιστών που μπορεί να επιβαρύνει το αίσθημα δυσφορίας αλλά και να δυσκολέψει την διαγνώση.
Τέλος, την ημέρα της εξέτασης δεν πρέπει να χρησιμοποιείται αποσμητικό, ταλκ, ενυδατική κρέμα και γενικότερα οποιαδήποτε εφαρμογή προϊόντος που μπορεί να επηρεάσει την τελική απεικόνιση δίνοντας ψευδώς θετικά παθολογικά ευρήματα.
Πόσο διαρκεί η εξέταση;
Η διάρκεια της εξέτασης είναι συνήθως 20 – 30 λεπτά.
Υπάρχει κίνδυνος από την ακτινοβολία της μαστογραφίας;
Οι ψηφιακοί μαστογράφοι τελευταίας γενιάς χρησιμοποιούν ελάχιστη δόση ακτινοβολίας σε σχέση με μία ακτινογραφία. Σε κάθε περίπτωση, η έγκαιρη διάγνωση μιας ενδεχόμενης κακοήθειας είναι ανεκτίμητης αξίας σε σχέση με την ακτινοβολία που δέχεται μία γυναίκα από την προληπτική μαστογραφία.